4º ESO BIOLOXÍA E XEOLOXÍA

UNIDADE 11

A EVOLUCIÓN DO RELEVO

Hoxe considérase que as acción dos procesos endóxenos e exóxenos son continuas e coexisten durante a evolución do relevo.

O relevo transfórmase continuamente.

A xeomorfoloxía é a parte da xeoloxía que estuda a configuración, a orixe e a evolución das formas que adquire o relevo terrestre como consecuencia da acción combinada dos procesos xeolóxicos.

FACTORES DETERMINANTES DO RELEVO:

A composición litolóxica do terreo. O tipo de rochas que conforman o terreo inflúe na fisionomía do relevo.

O clima. Según o clima da zona, sobre as rochas actuará con máis intensidade un axente do modelado ou outro.

A estrutura tectónica do terreo.

Outros factores.

OS RELEVOS LITOLÓXICOS

Relevo volcánico.

Áreas volcánicas en España

Volcáns na rexión de Murcia

Formas orixinais

Cono volcánico do Teide

Campo de lava

Formas derivadas

Caldera del Taburiente (La Palma)

Roque Nublo (Gran Canaria)

Relevo granítico.

Formas características do relevo granítico:

a) Domo campaniforme (Yelmo), b) cristas, c) pedrizas,

d) tors (formas acasteladas), e) lanchares, f) lehm ou arenização, g) rochas esféricas e h) nava (a Lagunilla).

Pedriza (Serra de Guadarrama).

Fotos feitas por Aida Chaos Morán.

Relevo kárstico. Prodúcese en rochas calcarias, como resultado da acción xeolóxica das augas que se infiltran.

Vídeo relevo kárstico

FORMAS CARACTERÍSTICAS DOS RELEVOS CÁRSTICOS

Na superficie do macizo. Formas exocársticas:

Lenares ou lapiás: Conxunto de surcos, estrías e canles que se forman na superficie das rochas calizas pola acción erosiva das augas salvaxes.

Canon, fouz ou garganta: Vales estreitos e profundos de flancos verticais formados polo afundimento das rochas.

Dolina: depresión redondeada coas paredes en forma de embudo. Fórmase pola entrada de auga nas fendas das rochas.

Sumidoiro: tipo de dolina circular, que actúa de sumidoiro natural da auga de chuvia, neles fórmanse lagoas.

Poljés: Depresións grandes e alongadas con fondo plano e regular.

Surxencia: Saída de auga do interior.

Cova dos chorros (surxencia kárstica), no nacemento do río Mundo

No interior do macizo

Galerías. Conductos horizontais orixinados polo ensanchamento das fisuras
Simas. Conductos verticais orixinados por ensanchamento das fisuras.

La sima de los huesos

Cavernas. Grandes cavidades orixinadas pola unión das anteriores.

Estalagmitas. Formas puntiagudas que crecen dende o chan.
Estalagtitas. Formas puntiagudas que medran dende o teito

Columnas. Resultado da unión dunha estalagtita e unha estalagmita.

Aventura baixo a terra

OS RELEVOS CLIMÁTICOS

Relevos en zonas frías. Nas rexións polares e subpolares e nalgunhas zonas de alta montaña as temperaturas son moi baixas, os axentes modeladores do relevo son os relacionados co xeo.